Otuzdört Maddeyle İyi Adam Olmak

Pazartesi

BİRİNCİ MADDE: İyi insan adayı olabilmenin birinci şartı kendine iyi dememektir. Ben iyiyim diyen kişi, sadece bu zannıyla kötü olur.

İKİNCİ MADDE: Kendisine yapılmasını istemediği şeyi başkalarına yapmamak.

ÜÇÜNCÜ MADDE: İnsanların, onun elinden ve dilinden selamette olması.

DÖRDÜNCÜ MADDE: Nefsini en büyük düşmanı bilmek.

BEŞİNCİ MADDE: Adil olmak. Hiçbir şekilde hiçbir yaratığa zulm ve haksızlık etmemek.

ALTINCI MADDE: Zalim olmaktansa mazlum olmayı tercih etmek. (Mazlum: Zulme uğramış.)

YEDİNCİ MADDE: Zevk için avcılık yapmamak, cana kıymaktan haz almamak. (Geçimi ve ihtiyacı için yapanlara bir şey demiyoruz.)

SEKİZİNCİ MADDE: Kendi annesine, eşine, kızına, bacısına yapılmasını istemediği çirkin ve ahlâk dışı işleri başka kadın ve kızlara yapmamak.

DOKUZUNCU MADDE: Yeryüzünde (toprak üzerinde, toprak altında, suda, havada) yaşayan hayvanlara, bitkilere, canlılara merhametle davranmak; dünyanın ekolojik düzenini bozmamak. Zaruret olmadıkça öldürmemek.

ONUNCU MADDE: Olduğu gibi görünmek, göründüğü gibi olmak.

ONBİRİNCİ MADDE: Yaptığı iyi şeylerin mükafatını, kötü şeylerin cezasını göreceği inancına ve şuuruna sahip olmak.

ONİKİNCİ MADDE: Lüzumsuz, faydasız, zaruretsiz konuşmamak; zevzeklik ve gevezelik etmemek.

ONÜÇÜNCÜ MADDE: Kimseyi aldatmamak. (Tarikatlarda, aldatma olduğu için olta ile balık tutmak hoş görülmemiştir.)

ONDÖRDÜNCÜ MADDE: Büyüklere saygılı olmak, küçüklere şefkatle davranmak.

ONBEŞİNCİ MADDE: En zararsız ve “mâsumâne” sanılan yalanı bile söylememek.

ONALTINCI MADDE: Doğru, iyi, güzel şeylerde yerinde saymamak; bu hususlarda her günü, bir öncekinden daha ileri olmak.

ONYEDİNCİ MADDE: Paylaşma ahlâkına sahip olmak. Kendisine verilen nimet ve nafakaların bir kısmını muhtaç olanlarla paylaşmak.

ONSEKİZİNCİ MADDE: Gerekenden ve ihtiyacından fazla yememek, gıda almamak. Yemek için yaşamamak; yaşamak için yemek.

ONDOKUZUNCU MADDE: Parayı, maddî menfaati, servet sahibi olmayı put, ana değer, asıl gaye olarak görmemek.

YİRMİNCİ MADDE: Okulda okumuşsa, tahsil görmüşse, okuma-yazması varsa muntazam bir şekilde faydalı bilgiler edinmek, ilim ve kültürünü artırmak, kıymetli kitaplar ve yazılar okumak; ehliyetli hoca ve rehberlerden ilim ve irfan öğrenmek, hikmet sahibi olmak.

YİRMİBİRİNCİ MADDE: Akla büyük önem vermek, akıl sağlığını korumak için çalışmak; lâkin sadece aklın yetersiz olduğunu iyi bilmek. Akla, üstün ve aşkın bir rehber gerektiği şuuruna sahip olmak. Böyle bir rehber ve ışık bulamazsa, keskin ve üstün bir zekaya sahip olsa bile bocalayacağından hiç şüphe etmemek.

YİRMİİKİNCİ MADDE: Ehil olmadığı hiçbir emaneti kabul etmemek. (Emanet: Başkanlık, memuriyet, vazife, makam, mevki, rütbe, temsilcilik vs…)

YİRMİÜÇÜNCÜ MADDE: Ehil olduğunu iyi bilse bile başkanlığa talip olmamak. (Böyle bir talep dinen haramdır.)

YİRMİDÖRDÜNCÜ MADDE: İkbalperest=arivist olmamak.

YİRMİBEŞİNCİ MADDE: Bugünkü eğitim, sistem, hayat tarzı tarafından ihmal edilen, terk edilmiş bulunan beyninin öteki yarımküresini eğitmek, geliştirmek, çalıştırmak için gayret sarf etmek.

YİRMİALTINCI MADDE: Kin tutmamak, intikam duygusuna sahip olmamak. Bağışlamak, affetmek.

YİRMİYEDİNCİ MADDE: İnsanların gizli ve kapalı ayıplarını, kusurlarını, günahlarını araştırmamak. Kendisinin de ayıpları, kusurları, günahları, çirkin halleri olduğunu bilmek.Kendi ayıplarını ve günahlarını düşünmekten başkalarınınkini görecek hali olmamak.

YİRMİSEKİZİNCİ MADDE: Kanaatle yaşamak. Kanaatle yaşandığı takdirde dünyadaki nimetlerin bütün insanlara yeteceğini bilmek. Bir kısım insanlar lüks ve israf içinde yaşarlar, gerekenden fazla tüketirlerse, diğer bir kısım insanların sıkıntıya düşeceğini ve bunun bir zulüm ve haksızlık olduğunu bilmek.

YİRMİDOKUZUNCU MADDE: Gurur, kibir ve benliğe düşmemek için mütevazı olmak; kendisinin insanların derece ve rütbe itibarıyla en sonuncusu olduğunu farz etmek.

OTUZUNCU MADDE: İnançlarını, görüşlerini, hayat felsefelerini kabul etmediği bazı vatandaşlarını “iç düşman”, tehlike ve tehdit olarak görmemek. Çeşitliliği, farklılığı meşru kabul etmek. Sosyal barış ve millî mutabakat taraftarı olmak.

OTUZBİRİNCİ MADDE: Kendisinin, anne-babasının, kardeşlerinin, yakınlarının, kabilesinin aleyhinde de olsa adaletten asla ayrılmamak, doğru şahitlik etmek.

OTUZİKİNCİ MADDE: Lüks evlerin, lüks binitlerin, lüks giyim kuşamın, lüks yemeklerin insana hiçbir değer kazandırmayacağını bilmek.

OTUZÜÇÜNCÜ MADDE: İhtiyaçlarını çoğaltmamak. İhtiyacın çoğalmasının ıstırapların çoğalması mânâsına geldiğini bilmek.

OTUZDÖRDÜNCÜ MADDE: Hiçbir şekilde, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak haram yememek. Rüşvet ve gayr-i meşru komisyon almamak, halkın ve ülkenin hakkı olan devlet ve belediye bütçelerini hortumlamamak, ihalelere fesat karıştırmamak. 07 Eylül 2004